
Rinne Testi Nedir? (Tanımı ve Tarihçesi)
Rinne testi, odyoloji ve kulak
burun boğaz (KBB) alanında kullanılan bir işitme testidir. Bu test, hastanın hava
yolu ile iletimi (AC) ile kemik yolu ile iletimi (BC) arasında
karşılaştırma yaparak bir kulakta işitme kaybı olup olmadığını ve bunun iletim
tipi mi yoksa sensörinöral (iç kulak/işitme siniri kaynaklı) mi olduğunu
anlamaya yardımcı olur.
Test ilk olarak Heinrich Adolf Rinne (1819–1868)
tarafından 1855 yılında tanımlanmıştır ve bugün hâlâ tıp eğitimlerinde
öğretilen standart yatakbaşı muayene yöntemlerinden biridir.
Normal işitme fizyolojisinde, hava iletimi kemik
iletiminden daha iyidir. Bu nedenle, normal bir bireyde veya sensörinöral kaybı
olan bir kişide hava iletimi > kemik iletimi sonucu beklenir. Bu
durum "Rinne pozitif" olarak adlandırılır.
Tarihsel Gelişimi
Rinne testi, 19. yüzyılda yaygın şekilde kullanılan
çeşitli akumetrik (tuning fork ile yapılan) testlerden biridir.
Günümüzde bu testlerin çoğu terk edilmiş olsa da, Rinne ve Weber testleri
klinik muayenede hâlâ kullanılmaktadır. Özellikle tek taraflı işitme kaybı
durumlarının ilk değerlendirmesinde çok değerlidir.
Ancak unutulmamalıdır ki bu test niteliksel
(kalitatif) bir değerlendirme sunar. Yani sadece kabaca yön verir; kesin ve
nicel sonuçlar için mutlaka odyometri (işitme testi) yapılmalıdır.
Rinne Testi Nasıl Uygulanır? (Adım Adım
Uygulama)
Rinne testi, genellikle 512 Hz’lik bir diyapozon
(tuning fork) kullanılarak uygulanır. Bu frekans konuşma frekans aralığında yer
alır ve hem klinisyen hem de hasta açısından en uygun duyum süresini sağlar.
Testin uygulanacağı ortam sessiz olmalıdır.
Uygulama basit ama dikkat gerektirir. Aşağıdaki adımlar takip edilerek doğru
bir şekilde yapılabilir:
1. Diyapozonun Hazırlanması
- Diyapozon
dizinize veya dirseğinize hafifçe vurularak titreştirilir.
- Titreşirken
uçlarına dokunulmamalıdır; sesin sürekliliği bozulmamalıdır.
2. Kemik İletiminin Test Edilmesi
- Titreşmekte
olan diyapozonun tabanı, kulak arkasındaki mastoid kemiğine
(çıkıntılı kemik) yerleştirilir.
- Hastadan,
sesi ne zamana kadar duyduğunu belirtmesi istenir.
- Diyapozon
titreşmeyi bıraktığında (veya hasta artık duymadığında) bir sonraki adıma
geçilir.
3. Hava İletiminin Test Edilmesi
- Diyapozon
hala titreşirken, hemen hastanın kulak kanalının önüne yaklaşık 1–2 cm
uzaklıkta tutulur.
- Diyapozonun
“U” şeklindeki açıklığı kulağa paralel olmalıdır.
- Hastaya
tekrar sesi ne zamana kadar duyduğunu söylemesi söylenir.
4. Değerlendirme
- Eğer
hasta, havadaki sesi kemikten sonra da duyuyorsa: hava iletimi >
kemik iletimi (Rinne pozitif)
- Eğer
hasta, kulak arkasındaki sesi (kemik iletimi) daha uzun duyduysa: kemik
iletimi > hava iletimi (Rinne negatif)
Not: Test her iki kulağa da ayrı ayrı uygulanır.
Genellikle Weber testi ile birlikte değerlendirilir. Bu kombinasyon,
işitme kaybının yönünü ve türünü anlamakta daha güçlü bir yorum sunar.
Rinne Testi Hangi Durumlarda Kullanılır?
Rinne testi, özellikle tek taraflı (asimetrik) işitme
kaybı şikayetlerinde işitme kaybının türünü belirlemek amacıyla kullanılır.
Temel amacı; iletim tipi işitme kaybı mı, yoksa sensörinöral (iç
kulak ya da işitme siniri kaynaklı) işitme kaybı mı olduğunu hızlıca ayırt
etmektir.
Rinne Testinin Sıklıkla Kullanıldığı Klinik
Durumlar:
1. Dış Kulak Yolu Tıkanıklıkları veya Orta
Kulak Hastalıkları
- Kulak
kiri (serumen impaksiyonu), kulak kanalında yabancı cisim,
- Orta
kulakta sıvı (efüzyonlu otit media),
- Timpanik
membran (kulak zarı) perforasyonu,
- Kulak
kemikçiklerinde (ossiküler zincir) bozulmalar.
Bu gibi durumlarda iletim engellendiği için Rinne
testi negatif çıkar (BC > AC), yani kemik iletimi daha iyi duyulur.
2. Otoskleroz (Orta Kulakta Kemik
Sertleşmesi)
- Stapes
kemiğinin hareketliliğini kaybetmesiyle oluşur.
- Genellikle
çift taraflı iletim tipi işitme kaybı ile seyreder.
- Bu
hastalarda Rinne testi genellikle negatif çıkar.
3. Ani İşitme Kaybı (Sensörinöral)
- Hasta
bir anda bir kulağında işitme kaybı yaşar.
- Rinne
testi pozitif olabilir çünkü sensörinöral kayıpta hem hava hem de
kemik yolu bozulmuştur ama hava iletimi hâlâ daha iyidir (AC > BC).
- Bu
gibi durumlarda tanıyı kesinleştirmek için Weber testiyle birlikte
değerlendirme gerekir.
4. Travma Sonrası İşitme Değerlendirmesi
- Kafa
travmalarında orta kulakta kırıklar, kemikçiklerde ayrılma veya iç kulakta
hasar oluşabilir.
- Rinne
testi bu ayrımı yapmada ilk aşamada faydalı olabilir.
5. Ani Tinnitus veya Denge Bozuklukları ile
Gelen Hastalar
- Özellikle
bir kulağında ani çınlama, dolgunluk veya baş dönmesi yaşayan hastalarda
işitme değerlendirmesi Rinne testiyle hızlıca yapılabilir.
Kısaca Özetleyecek olursak;
Klinik Durum |
Rinne Sonucu |
İşitme Kaybı Tipi |
Kulak kiri, otit, otoskleroz |
Rinne negatif (BC > AC) |
İletim tipi işitme kaybı |
İç kulak hastalığı, yaşa bağlı kayıp |
Rinne pozitif (AC > BC) |
Sensörinöral işitme kaybı |
Normal işitme |
Rinne pozitif (AC > BC) |
Normal işitme |
Rinne Testinde Beklenen Sonuçlar
Rinne testinin sonucunu anlamanın temeli, kulağın sesi hava
yoluyla mı yoksa kemik yoluyla mı daha iyi duyduğuna bakmaktır. Bu
karşılaştırma bize işitme kaybının türünü verir.
1. Normal İşitme Durumu
- Hava
iletimi > Kemik iletimi (AC > BC)
- Yani
kulak arkasındaki sesi artık duymadığında, kulak önündeki sesi hâlâ
duymaya devam eder.
- Bu
sonuç "Rinne pozitif" olarak adlandırılır ve normaldir.
Örnek: Mastoid kemiğine yerleştirilen diyapozonu 10
saniye duyduktan sonra, kulak önüne alındığında sesi 5–10 saniye daha duymaya
devam eder.
2. İletim
Tipi (Conductive) İşitme
Kaybı
- Kemik
iletimi > Hava iletimi (BC > AC)
- Yani
kişi diyapozonu kulak arkasında daha uzun süre duyar, kulak önüne
getirildiğinde sesi ya hiç duymaz ya da çok kısa süre duyar.
- Bu
sonuç "Rinne negatif" olarak adlandırılır ve genellikle
dış/orta kulak problemlerine işaret eder.
Örnek: Kulak kiri tıkamışsa, kulak arkasındaki titreşimi
iyi duyar ama hava iletiminde engel olduğu için sesi duyamaz veya daha kısa
süre duyar.
3. Sensörinöral (Sinirsel) İşitme Kaybı
- Hava
iletimi > Kemik iletimi (AC > BC) yani yine Rinne
pozitif çıkar.
- Ama
dikkat! Hasta sesi genel olarak daha zayıf ve daha kısa süre duyar.
- Çünkü
hem hava hem kemik yolu etkilenmiştir; ancak hava yolu hâlâ kemik yolundan
iyidir.
Örnek: Hasta diyapozonu kulak arkasında 5 saniye duydu,
kulak önünde ise 6 saniye duydu. Normal kişide bu oran 1’e 2 olmalıydı. Bu da
sinirsel işitme kaybına işaret eder.
Bu bölümün kısa özet tablosu:
İşitme Durumu |
Rinne Sonucu |
AC/BC İlişkisi |
Açıklama |
Normal işitme |
Rinne pozitif |
AC > BC |
Hava yolu daha iyi |
İletim tipi işitme kaybı |
Rinne negatif |
BC > AC |
Orta/dış kulakta iletim problemi var |
Sensörinöral işitme kaybı |
Rinne pozitif (ama zayıf) |
AC > BC |
İç kulak/sinir kaynaklı, ses daha zayıf |
Rinne Testinde Hangi Ekipmanlar Kullanılır?
Rinne testi, basit ve düşük maliyetli bir muayene
yöntemidir. Test için yalnızca birkaç temel malzemeye ihtiyaç duyulur. Bu
yüzden hem klinik ortamda hem de sahada rahatlıkla uygulanabilir.
1. Diyapozon (Tuning Fork)
- En
ideal frekans: 512 Hz
- Çünkü
bu frekans:
- İnsan
sesinin orta frekansına en yakındır.
- Kemik
üzerinden hissedilmeyecek kadar yüksek, ama işitme için ideal
seviyededir.
- 256
Hz veya 128 Hz gibi daha düşük frekanslı diyapozonlar:
- Kemik
üzerinde titreşimi hissettirebilir (duyudan çok "titreşim"
algılanır).
- Bu
da testi yanıltabilir.
- 1024
Hz gibi yüksek frekanslar ise çok çabuk sönümlenir ve
sessiz bir ortam gerektirir.
Bu yüzden en yaygın ve önerilen diyapozon tipi: 512
Hz’lik metal (çelik veya alüminyum) diyapozon
2. Sessiz Bir Ortam
- Hastanın
odaklanabilmesi için sessiz bir muayene odası önemlidir.
- Arka
plan sesleri testin kalitesini ciddi şekilde bozar.
- Gerekirse
test sırasında hastanın diğer kulağı maskelenebilir:
- Örneğin:
Diğer kulağın tragusu ovalanarak ya da hasta parmağıyla kapatarak.
3. Uygulayıcı Becerisi
- Her
ne kadar ekipman az olsa da testin doğruluğu uygulayıcının deneyimine
bağlıdır.
- Diyapozonun:
- Doğru
titreştirilmesi,
- Doğru
noktaya yerleştirilmesi (mastoid kemiği),
- Kulak
kanalının önünde doğru açıda tutulması,
- Süratle
ve doğru zamanda yer değiştirilmesi çok önemlidir.
Yanlış açıyla tutulan bir diyapozon veya yeterince
titreşmeyen bir diyapozon, hatalı sonuçlara yol açar.
Modern Yaklaşımlar
- Günümüzde
bazı kliniklerde akıllı telefon uygulamaları ile dijital Rinne
testleri de denenmektedir.
- Örneğin:
Telefonun titreşim motoru mastoide yerleştiriliyor, ardından hoparlör sesi
hava iletimi için kullanılıyor.
- Ancak
bu yöntemler henüz standart değildir, klasik diyapozon testi hâlâ en
güveniliridir.
Kısaca özelyecek olursak:
"Bir Rinne testi için sadece bir 512 Hz diyapozon
ve sessiz bir ortam yeterlidir. Gerisi uygulayıcının el becerisine ve
hastanın doğru yanıt verebilmesine bağlıdır."
Rinne Testinin Avantajları ve Sınırlamaları
Avantajları
1. Basit ve Hızlı Uygulanır
- Sadece
birkaç dakika içinde sonuç verir.
- Hasta
için ağrısız ve konforludur.
- Karmaşık
cihazlara gerek duyulmaz.
2. Uygun Maliyetli ve Taşınabilir
- Sadece
bir diyapozonla her yerde yapılabilir (klinik, acil servis, sahra
koşulları).
- Elektrik,
yazılım, kalibrasyon gibi ihtiyaçlar yoktur.
3. İletim Tipi vs. Sinirsel Tip İşitme
Kaybını Ayırabilir
- Rinne
ve Weber birlikte kullanıldığında, işitme kaybının sebebi hakkında hızlı
bir ön tanı sağlar:
- Dış/orta
kulak mı? (iletim tipi)
- İç
kulak/sinir mi? (sensörinöral)
4. Nörolojik Muayenenin Parçası Olarak
Kullanılır
·
Kraniyal sinirin (vestibulokoklear sinir)
değerlendirilmesinde önemli bir yer tutar.
5. Hastayla Etkileşimi Güçlendirir
- Hasta
test sırasında sesi “duyuyorum/duymuyorum” diyerek aktif rol alır.
- Hekim,
hastaya işitme farkını doğrudan gösterebilir.
Sınırlamaları
1. Nicel (ölçülebilir) Değil, Nitel (göreli)
Bir Testtir
- Kaybın
şiddetini ölçmez.
- Sadece
AC > BC mi, yoksa tersi mi diye bakar.
- Kesin
tanı ve derecelendirme için odyometri şarttır.
2. Hafif İletim Kayıplarını Kaçırabilir
- Yaklaşık
20–30 dB’den küçük iletim kayıplarında hâlâ AC > BC olabilir.
- Bu
da yanlış bir şekilde “normal” sonucu gibi algılanabilir (→
“yalancı pozitif”).
3. İleri Düzey İşitme Kaybında Yanıltıcı
Sonuç Verebilir
- Eğer
bir kulakta çok ileri düzeyde sensörinöral kayıp varsa:
- Hasta
mastoide konan sesi aslında öteki kulağıyla duyar.
- Ama
bunu fark etmez.
- Bu
durumda yalancı negatif Rinne sonucu ortaya çıkar.
- Yani
test “BC > AC” gibi görünür ama aslında karşı kulak duymuştur.
4. İki Taraflı Eşit Kayıplarda Fark
Göstermeyebilir
- Her
iki kulakta da eşit işitme kaybı varsa (özellikle sensörinöral):
- Test
her iki kulakta da "normal" gibi görünebilir.
- Oysa
kişi ciddi şekilde duymuyordur.
- Bu
durumda Rinne testi yetersiz kalır.
5. Tekniğe Aşırı Duyarlı
- Diyapozon
doğru açıyla tutulmazsa,
- Titreşim
yetersizse,
- Test
aceleye getirilirse,
- Hasta
test talimatlarını tam anlamazsa:
- Sonuçlar
güvenilmez olur.
6. Genel Tarama Testi Olarak Yetersizdir
- Yaşlı
nüfusta ya da toplum taramalarında tercih edilmez.
- Bunun
yerine fısıltı testi veya saha odyometri uygulamaları
önerilir.
Kısaca Özetlemek Gerekirse:
Avantajlar |
Sınırlamalar |
Hızlı ve kolaydır |
Şiddeti ölçmez |
Düşük maliyetlidir |
Hafif kayıpları kaçırabilir |
Yatak başı tanıda etkilidir |
Yanıltıcı sonuç riski vardır |
Hasta ile iletişimi güçlendirir |
Formal testlerle desteklenmelidir |
Rinne Testinde Yalancı Pozitif ve Yalancı
Negatif Sonuçlar
Rinne testi, doğru uygulandığında oldukça faydalı bir
yöntemdir. Ancak bazı özel durumlarda testin sonucu gerçek durumu
yansıtmayabilir. İşte bu durumlarda “yalancı pozitif” ve “yalancı negatif”
kavramları devreye girer.
Yalancı Negatif Rinne (False-Negative)
Tanım:
Test sonucunda kemik iletimi hava iletiminden daha
uzun sürüyor gibi görünür (BC > AC) yani Rinne negatif çıkar,
ancak bu gerçek bir iletim tipi işitme kaybı değil, ciddi bir
sensörinöral işitme kaybıdır.
Neden Oluşur?
- Eğer
bir kulakta ileri düzeyde (hatta total) sensörinöral kayıp varsa:
- Mastoid
kemiğine konan diyapozonun sesi kafatası kemiği aracılığıyla sağlam
kulağa iletilir.
- Hasta,
bu sesi kendi test edilen kulağıyla duyduğunu sanır.
- Sonra
kulak önüne konan hava iletimindeki sesi duyamaz.
- Böylece
test sonucu BC > AC, yani Rinne negatif gibi görünür.
- Oysa
asıl duyan kulak, karşı kulaktır!
Nasıl Anlaşılır?
- Weber
testi yapılır:
- Eğer
ses sağlam kulağa yöneliyorsa, test edilen kulakta sensörinöral kayıp
vardır.
- Ayrıca
hastaya "Hangi kulakta sesi duydun?" diye sorulursa
genelde yanlış kulağı söyler.
Çözüm:
- Karşı
kulağın maskelenmesi (örneğin tragusu ovuşturmak)
- Formal
odyometri testiyle teyit etmek
Yalancı Pozitif Rinne (False-Positive)
Tanım:
Rinne testi sonucunda hava iletimi kemik iletiminden
daha uzun sürüyor gibi çıkar (AC > BC) yani Rinne pozitif, ancak
bu sonuç gerçek durumu yansıtmaz, çünkü hasta aslında hafif iletim
tipi kayba sahiptir.
Neden Oluşur?
- Hafif
düzeyde bir iletim tipi işitme kaybı varsa (örneğin 10–15 dB’lik bir
hava-kemik aralığı):
- Hasta
yine de sesi havadan kemikten fazla duyabilir.
- Bu
nedenle test “pozitif” çıkar.
- Ancak
gerçekte kulakta iletim problemi vardır.
Nasıl Anlaşılır?
- Hastanın
genel şikayeti, otoskopi bulguları, Weber testi ve öyküsü ile birlikte
değerlendirilir.
- Şüphe
varsa mutlaka odyometrik test yapılmalıdır.
Çözüm:
- Rinne
testi sadece güçlü iletim kayıplarında negatifleşir (genellikle
20–30 dB’den fazla fark varsa).
- Küçük
farkları yakalayamaz → bu nedenle “yalancı pozitif” oluşabilir.
Kısa Özet:
Tür |
Ne olur? |
Gerçek sorun |
Testte görünüş |
Neden? |
Yalancı Negatif |
Rinne negatif (BC > AC) |
Total sensörinöral kayıp |
Sanki iletim tipi gibi görünür |
Ses karşı kulaktan duyulmuştur |
Yalancı Pozitif |
Rinne pozitif (AC > BC) |
Hafif iletim tipi kayıp |
Sanki her şey normal gibi görünür |
Test küçük kayıpları ayırt edemez |
Rinne Testinin Özel Popülasyonlardaki Klinik
Anlamı
1. Yaşlı Bireylerde (Presbiyakuzi – Yaşa
Bağlı İşitme Kaybı)
Rinne Testi Ne Gösterir?
- Genellikle
iki kulakta da eşit ve sensörinöral tipte işitme kaybı vardır.
- Bu
nedenle Rinne testi her iki kulakta da pozitif çıkar (AC > BC).
Ama Dikkat!
- Bu
durum yanıltıcı olabilir. Çünkü kişi aslında:
- İşitme
kaybı yaşıyor olabilir, ama test
"normalmiş" gibi görünür.
- Rinne
testi, bu senaryoda sadece "iletim kaybı yok" demektir.
- Sensörinöral
kaybı tespit etmede yetersizdir.
Ne Yapmalı?
- Yaşlı
hastalarda sadece Rinne testine güvenilmemelidir.
- Özellikle
kişi “duyamıyorum” diyorsa, ama testte “her şey normal” çıkıyorsa:
- Odyometri
şart!
- Alternatif
olarak fısıltı testi veya kısa işitme taramaları uygulanabilir.
2. Çocuklarda (Otitis Media Sıklığı
Nedeniyle)
Rinne Testi Ne Gösterir?
- Çocuklarda
en sık işitme kaybı nedeni: İletim tipi (efüzyonlu otit, kulak
kiri, vb.)
- Bu
durumda Rinne testi genellikle negatif çıkar (BC > AC)
Ama Dikkat!
- Küçük
çocuklar:
- Talimatları
anlamakta zorlanabilir.
- Dikkat
süreleri kısadır.
- “Arka
mı ön mü duyuyorsun?” gibi sorulara yanıt veremezler.
Ne Yapmalı?
- 6
yaş üstü ve iş birliği yapabilen çocuklarda Rinne testi denenebilir.
- Ama
küçük yaş grubunda:
- OAE
(Otoakustik Emisyon)
- ABR
(Beyin sapı odyometrisi)
- Oyun
odyometrisi gibi yöntemler daha uygundur.
3. Tek Taraflı İşitme Kayıplarında (En Uygun
Kullanım Alanı)
Rinne Testi Ne Gösterir?
- En
doğru sonuç tek taraflı veya asimetrik işitme kaybı olan bireylerde
alınır.
- O
kulaktaki kaybın tipi (iletim mi? sinirsel mi?) hızlıca anlaşılır.
Kombine Edilirse:
- Eğer
bir kulakta Rinne negatif, aynı kulakta Weber lateralizasyonu varsa →
İletim tipi
- Rinne
pozitif, Weber karşı kulağa lateralize oluyorsa →
Sensörinöral
4. İki Taraflı İşitme Kayıplarında (Zorlayıcı
Durum)
Rinne Testi Ne Gösterir?
- Eğer
her iki kulakta da:
- Benzer
düzeyde işitme kaybı varsa,
- Özellikle
sensörinöral ise → Rinne pozitif çıkar.
- Hasta
şikayetçi ama test “normal” gibi görünür.
Ne Yapmalı?
- İki
kulakta da şikayet varsa:
- Tuning
fork testleri yetersiz kalabilir.
- Odyometrik
değerlendirme yapılmalıdır.
Özel Durumlar:
Hasta Grubu |
Rinne Testinin Kullanımı |
Açıklama |
Yaşlılar |
Kısıtlı |
Sensörinöral kaybı kaçırabilir |
Çocuklar |
Sınırlı (yaşa göre) |
Küçük çocuklarda güvenilmez |
Tek kulak kaybı |
İdeal |
Yön ve tür belirleme açısından çok faydalı |
Çift taraflı kayıp |
Kısıtlı |
Eşit kayıplarda ayırt edici değildir |
Rinne Testinin Diğer Diyapozon Testleriyle
Karşılaştırması
Rinne testi, genellikle Weber testi ile birlikte
uygulanır. Ayrıca daha az bilinen Schwabach, Bing ve Gellé
testleri de tarihsel olarak kullanılmıştır. Gel şimdi bunları tek tek
inceleyelim.
1. Weber Testi ile Karşılaştırma
Nasıl Uygulanır?
- Diyapozon,
hastanın alnına veya kafatasının orta hattına (örneğin alın veya
dişler üzerine) yerleştirilir.
- Hastaya
sorulur: “Sesi nerede duyuyorsunuz?”
- Sağda
mı?
- Solda
mı?
- Ortada
mı?
Ne Gösterir?
- Ses
her iki kulakta eşit duyuluyorsa: Normal veya simetrik işitme
kaybı.
- Ses
iletişim tipi kayıplarda hasta kulağa gider.
- Ses
sensörinöral kayıplarda sağlam kulağa yönelir.
Rinne + Weber Kombinasyonu Ne Sağlar?
Rinne Sonucu |
Weber Lateralizasyonu |
Anlamı |
Rinne negatif (BC > AC) + Weber hasta kulakta |
İletim tipi işitme kaybı |
|
Rinne pozitif (AC > BC) + Weber sağlam kulakta |
Sensörinöral işitme kaybı |
|
Rinne pozitif + Weber ortada |
Normal işitme veya simetrik kayıp |
Rinne ve Weber birlikte kullanıldığında tanı doğruluğu
ciddi oranda artar. Birbirini tamamlayan testlerdir.
2. Schwabach Testi
Nasıl Uygulanır?
- Diyapozon
hastanın mastoid kemiğine konur.
- Hasta
sesi duymamaya başladığında, aynı diyapozon hekim kendi mastoidine
koyar.
- Amaç:
Kimin kemiği sesi daha uzun süre duyuyor?
Ne Gösterir?
- Hasta
hekime göre daha kısa süre duyuyorsa →
sensörinöral kayıp.
- Hasta
daha uzun duyuyorsa →
iletim tipi kayıp
(çünkü dış sesler baskılanır, içten gelen sesi daha
uzun duyar).
Ancak bu testin en büyük handikapı, hekimin işitme
düzeyinin “normal” kabul edilmesidir. Yani sübjektif ve güvenilirliği düşüktür.
Günümüzde çok nadir kullanılır.
3. Bing Testi
Nasıl Uygulanır?
- Diyapozon
mastoide konur.
- Aynı
anda hastanın kulak kanalı parmakla açılıp kapatılır.
- Hastaya:
“Ses değişti mi?” diye sorulur.
Ne Gösterir?
- Ses
daha yüksek duyuluyorsa (kulak kapatıldığında)
→
normal veya sensörinöral işitme (pozitif Bing).
- Hiç
fark yoksa →
iletim tipi kayıp
(negatif Bing).
Kulak zaten tıkalıysa, kapatmanın ek bir etkisi olmaz. O
yüzden iletim tipi kayıplarda fark hissedilmez.
4. Gellé Testi (Özellikle otosklerozda)
Nasıl Uygulanır?
- Diyapozon
mastoide konur.
- Aynı
anda kulak kanalına hava basıncı verilir (örneğin: Siegle
otoskopla).
- Basınç
kulak kemikçiklerini etkiler mi, bakılır.
Ne Gösterir?
- Basınç
sesi azaltıyorsa →
normal (stapes hareketli).
- Hiçbir
değişiklik olmuyorsa →
stapes sabit (otoskleroz).
Bu test artık neredeyse sadece tarih kitaplarında yer
alır. Yerini impedansmetri ve otomatik testlere bırakmıştır.
Kısaca Özet Tablosu:
Test |
Amaç |
Avantaj |
Günümüzde Kullanımı |
Rinne |
AC vs BC karşılaştırması |
Hızlı, yatak başı uygulanabilir |
Yaygın |
Weber |
Sesin hangi kulakta algılandığını bulmak |
Rinne ile birlikte güçlü |
Yaygın |
Schwabach |
Hasta vs hekim BC süresi |
Teorik ilginç ama sübjektif |
Nadir |
Bing |
Kulak kanalının kapatılması ses farkı yaratır mı? |
Pratik değil ama mantıklı |
Nadir |
Gellé |
Orta kulak basınca tepki veriyor mu? |
Otoskleroz tanısında özel |
Neredeyse hiç |
Rinne Testinin Farklı Ülkelerde Uygulanışı ve
Modern Alternatifler
1. Farklı Ülkelerde Uygulama ve Yorum
Farklılıkları
Genel Olarak:
- Rinne
testinin temeli her yerde aynı: Hava iletimi (AC) ile kemik iletimi
(BC) karşılaştırılır.
- Ancak
uygulama şekli, test sırası, diyapozon frekansı ve yorumlama şekli
ülkeden ülkeye veya kurumdan kuruma farklılık gösterebilir.
????????
İngiltere (BSA - British Society of Audiology):
- İlk
olarak hava iletimi test edilir.
- Daha
sonra kemik iletimi denenir.
- Hastaya
“hangi sesi daha iyi duydunuz?” diye sorulur.
- Bu
yöntem, bazı klasik öğretim yöntemlerinden farklıdır ama sonuca ulaşmak
aynıdır.
????????
Amerika:
- Genellikle
klasik sıra izlenir:
- İlk
olarak mastoide (BC)
- Sonra
kulak önüne (AC)
- Hasta
sesin bitiş zamanlarını söyler.
- Rinne
pozitif/negatif olarak adlandırılır.
????????
İspanya:
- “Rinne
positivo” → AC > BC (normal ya
da sensörinöral)
- “Rinne
negativo” → BC > AC (iletim
tipi kayıp)
????????
Fransa:
- AC
> BC için “Rinne positif ou nul” ifadesi kullanılır.
- BC
> AC için “Rinne négatif” denir.
- Bazı
kaynaklarda “négatif bilatéral” (çift taraflı iletim kaybı) gibi ek
ifadeler de yer alır.
Diyapozon Frekansı Farklılıkları:
- Birçok
ülkede 512 Hz standarttır.
- Bazı
Avrupa ülkelerinde 256 Hz de tercih edilebiliyor ama bu durumda
testin yanlış sonuç verme riski artar (kemik titreşimi hissedilebilir).
- 1024
Hz gibi yüksek frekanslar ise daha az tercih edilir
çünkü sesi daha hızlı kaybolur.
2. Modern Alternatifler ve Teknolojik
Yorumlar
a) Akıllı Telefonlar ile Rinne Testi
- Bazı
uygulamalar (örneğin “hearing check” tarzı uygulamalar):
- Telefona
bastırılarak kemik iletimi simüle edilir.
- Sonra
kulak önüne getirilerek hava iletimi değerlendirilir.
- Klinik
araştırmalarda, %90’ın üzerinde doğruluk oranı elde eden
uygulamalar mevcuttur.
Özellikle kırsal alanlarda veya sahada çalışan sağlık
personeli için oldukça faydalı olabilir.
b) Odyometri (Altın Standart)
- Hava
ve kemik iletimini ayrı ayrı ölçer.
- Rinne
testinin verebileceği tüm bilgileri daha hassas ve sayısal olarak
sunar.
- Bilgisayar
destekli, grafiksel olarak sonuç verir.
- Tek
dezavantajı: Uygulama için özel ekipman ve ortam gerekir.
c) Diğer Modern Yöntemler
- Timpanometri:
Orta kulak basıncını ve kulak zarı hareketliliğini ölçer.
- OAE
(Otoakustik Emisyon): İç kulak hücrelerinin sağlıklı
çalışıp çalışmadığını test eder.
- ABR
(Auditory Brainstem Response): Beyin sapı düzeyinde
işitsel yanıtı ölçer (özellikle bebeklerde).
Sonuç olarak:
Yöntem |
Ne Ölçer? |
Artıları |
Eksileri |
Rinne Testi |
AC vs BC |
Hızlı, yatak başı uygulanabilir |
Yalancı sonuçlar olabilir |
Odyometri |
Ayrıntılı işitme eşiği |
Sayısal, detaylı, kesin |
Cihaz ve ortam gerekir |
Mobil Uygulamalar |
Temel farkındalık |
Erişilebilir, kolay |
Klinik doğruluk sınırlı olabilir |
OAE / ABR |
İç kulak & beyin sapı |
Objektif test |
Ekipman gerekli |
Rinne testi, 19. yüzyıldan günümüze kadar ulaşan, hala
geçerliliğini koruyan, basit ama etkili bir klinik muayene yöntemidir.
Özellikle:
- Tek
taraflı işitme kaybı olan hastalarda,
- Acil
durumlarda hızlı değerlendirme gereken anlarda,
- Odyometri
imkânı olmayan yerlerde,
kıymetli bilgiler verir.
Ancak:
- Hafif
işitme kayıplarında yetersizdir,
- Yanıltıcı
sonuçlar verebilir (özellikle ileri sensörinöral kayıplarda),
- Bu
nedenle her zaman Weber testiyle birlikte kullanılmalı ve
gerektiğinde formal testlerle desteklenmelidir.
Bilimsel Kaynaklar, Kılavuzlar ve Genel
Değerlendirme
1. Uluslararası Klinik Kılavuzlar ve Kurumlar
British Society of Audiology (BSA – Birleşik
Krallık)
- 2022
prosedür kılavuzuna göre:
- Rinne
testi AC → BC şeklinde uygulanmalı.
- “Hangi
ses daha güçlüydü?” sorusu sorulmalı.
- Uygulama
standardı sağlam ve öğretici.
NICE (National Institute for Health and Care
Excellence – İngiltere)
- Birinci
basamakta Rinne + Weber testinin uygulanmasını destekliyor.
- Ancak
şüphe durumunda her zaman audiogram öneriliyor.
American Academy of Family Physicians (AAFP –
ABD)
- Aile
hekimleri için önerilen:
- Rinne
testi hızlı ayırıcı tanı için uygundur.
- Tarama
amacıyla değil, mevcut şikâyeti anlamak için yapılmalı.
WHO (Dünya Sağlık Örgütü)
- Dünya
genelinde işitme kaybı taramaları için basit testlerin
yaygınlaştırılmasını destekliyor.
- Diyapozon
testleri hâlâ geçerli birer araç olarak kabul ediliyor (özellikle
gelişmekte olan ülkelerde).
Yorum bırak